Roman Pronunciation of Latin | Page 3

brevis est debet primis labris sonare, quasi extremis labris, ut puta sic dices obit. Habes istam regulam expressam in Terentiano. Quando vis exprimere quia brevis est, primis labris sonat; quando exprimis longam, intra palatum sonat.
[Ars Gram. Mar. Vict. de Orthog. et de Metr. Rat., I. vi. 9.] O qui correptum enuntiat, nec magno hiatu labra reserabit, et retrorsum actam linguam tenebit.
It would thus seem that the long E of the Latin in its prolongation draws into the I sound, somewhat as if I were subjoined, as in the English vein or Italian fedele.
The grammarians speak of the obscure sound of I and U, short and unaccented in the middle of a word; so that in a number of words I and U were written indifferently, even by classic writers, as optimus or optumus, maximus or maxumus. This is but a simple and natural thing. The same obscurity occurs often in English, as, for instance, in words ending in able or ible. How easy, for instance, to confuse the sound and spelling in such words as detestable and digestible.
[Serg. Explan. Art. Donat. Keil. v. II. p. 475.] Hae etiam duae I et U ... interdum expressum suum sonum non habent: I, ut vir; U, ut optumus. Non enim possumus dicere vir producta I, nec optumus producta U; unde etiam mediae dicuntur. Et hoc in commune patiuntur inter se, et bene dixit Donatus has litteras in quibusdam dictionibus expressum suum sonum non habere. Hae etiam mediae dicuntur, quia quibusdam dictionibus expressum sonum non habent,... ut maxume pro maxime.... In quibusdam nominibus non certum exprimunt sonum; I, ut vir modo I (with macron) opprimitur; U ut optumus modo U perdit sonum.
Priscian says:
[Keil. v. II. p. 465.] Cur per VI scribitur (virum)? Quia omnia nomina a VI syllaba incipientia per VI scribuntur exceptis bitumine et bile, quando fel significat, et illis quae a bis adverbio componuntur, ut biceps, bipatens, bivium. Cur sonum videtur habere in hac dictione I vocalis U litterae Graecae? Quia omnis dictio a VI syllaba brevi incipiens, D vel T vel M vel R vel X sequentibus, hoc sono pronuntiatur, ut video, videbam, videbo: quia in his temporibus VI corripitur, mutavit sonum in U: in praeterito autem perfecto, et in aliis in quibus producitur, naturalem servavit sonum, ut _vidi, videram, vidissem, videro. Similiter vitium mutat sonum, quia corripitur; vita_ autem non mutat, quia producitur. Similiter vim mutat quia corripitur, vimen autem non mutat quia producitur. Similiter vir et virgo mutant, quia corripiuntur: virus autem et vires non mutant, quia producuntur. Vix mutant, quia corripitur: vixi non mutant, quia producitur. Hoc idem plerique solent etiam in illis dictionibus facere, in quibus a FI brevi incipiunt syllabae sequentibus supra dictis consonantibus, ut fides, perfidus, confiteor, infimus, firmus. Sunt autem qui non adeo hoc observant, cum de VI nemo fere dubitat.
From this it would seem that in the positions above mentioned VI short-- and with some speakers FI short--had an obscure, somewhat thickened, sound, not unlike that heard in the English words virgin, firm, a not unnatural obscuration. As Donatus says of it:
[Keil. v. IV. p. 367.] Pingue nescio quid pro naturali sono usurpamus.
Sometimes, apparently, this tendency ran into excess, and the long I was also obscured; while sometimes the short I was pronounced too distinctly. This vice is commented on by the grammarians, under the name iotacism:
[Pompei. Comm. ad Donat. Keil. v. V. p. 394.] Iotacismum dicunt vitium quod per I litteram vel pinguius vel exilius prolatam fit. Galli pinguius hanc utuntur, ut cum dicunt ite, non expresse ipsam proferentes, sed inter E et I pinguiorem sonum nescio quem ponentes. Graeci exilius hanc proferunt, adeo expressioni ejus tenui studentes, ut si dicant jus, aliquantulum de priori littera sic proferant, ut videas dissyllabam esse factam. Romanae linguae in hoc erit moderatio, ut exilis ejus sonus sit, ubi ab ea verbum incipit, ut ite, aut pinguior, ubi in ea desinit verbum, ut habui, tenui; medium quendam sonum inter E et I habet, ubi in medio sermone est, ut hominem. Mihi tamen videtur, quando producta est, plenior vel acutior esse; quando autem brevis est medium sonum exhibere debet, sicut eadem exempla quae posita sunt possunt declarare.
The grammarians also note the peculiar relation of U to Q, as in the following passage:
[Serg. Explan. Art. Donat. Keil. v. IV. p. 475.] U vero hoc accidit proprium, ut interdum nec vocalis nec consonans sit, hoc est ut non sit littera, cum inter Q et aliquam vocalem ponitur. Nam consonans non potest esse, quia ante se habet alteram consonantem, id est Q; vocalis esse non potest, quia sequitur illam vocalis, ut quare, quomodo.
DIPHTHONGS.
In Marius Victorinus we find diphthongs thus defined:
[Mar. Vict. Gaisford, I. v. 54.] Duae inter se vocales jugatae ac sub unius vocis enuntiatione prolatae syllabam faciunt natura longam, quam Graeci diphthongon vocant, veluti geminae vocis unum sonum, ut