Myne eerste vlerken | Page 9

hier en daer
Zoo netjes en zoo
schoon...
Daer loopt de melkboer met zyn kit
Vol haest deur in deur
uit,
Wyl hier de schoenemaker zit
En werkt en vrolyk fluit.
Hier
doet een sterke smidsgezel
Het yzren aembeeld dreunen,
En 'k zie
wat verder op zyne el
Den kleedermaker leunen.
Ei, ei! zie toch, zie
eens die kroeg,
't Is er nog all' gesloten!...
't Is schand, daer nu al 't
volk zoo vroeg
Het zonlicht heeft genoten!
Wie zie ik daer voor 't
venster staen?
Ha, 't is een van die kwanten,
Die tegen 's morgens
slapen gaen,
En gansche nachten tranten.
De bakker roept: "al heet!
al heet!"
(Want dit is nu de mode,)
Het versche brood is juist gereed

Voor die het heeft van noode...
Hou op, myn zangster, 't is genoeg,
Ons reisje is nu gedaen,...
Treed
in, waer wy deez' morgen vroeg
Te zaêm zyn uitgegaen.
_Turnhout, 1840._
PIETER DE CONINC.
DICHTSTUK,
WAERAEN DE MAETSCHAPPY VAN
RHETORICA, TE EECLOO,
DEN TWEEDEN PRYS HEEFT
TOEGEKEND.
Hy was een man uit het volk geboren; maer
een dier zeldzame zielen,
die met verstand
en vernuft begaefd, als beheerschers hunner

tydgenooten ter wereld komen.
--HENDRIK CONSCIENCE.--
In vaderlandsche tael wil ik uw moed,

Uw roem, ô Vlaendrens held,
bezingen,
Uw naem, die 't hart nog kloppen doet,
Verheffen tot aen
d'hemelkringen.
Vergeef, indien myn al te kunstloos lied
Den glans,
dien ge om u henen schiet,
Waerin uw daên zoo heerlyk pryken,

Naer eisch niet maelt, en moet by deze taek bezwyken.

Nog hield een vuige, oneedle band,
Gesmeed door 's vreemdlings
zware hand,
Den zwarten leeuw gekromd in 't zand,
In slaefschen
boei geslagen;
Nog moest het vlaemsche volk, geveld,
Ter neêr
gebukt door 't fransch geweld
En door zyne yzren vuist gekneld,

Een lastig vloekjuk dragen!
't Was uit met 't edel vaderland; alreeds

Begon het volk, dat magt en tal vermanden,
Moê van onnuttig
knerzetanden,
Gedweê te lyden zyne banden,
Wanneer een held, als
eene heilzon, rees.
De Coninc, gy, gy uit het volk geboren,
Gy waert die held; u was 't
beschoren
Den ingeslapen moed van 't vlaemsche volk
Te wekken;
gy, gy waert de tolk
Dien vryheid koos om d'harten op te beuren,

Om d'al te lang gesloten band te scheuren,
Die een voor een uw
regten vallen deed,
En 't volk niet liet dan smaed en leed.
U, tot de
waerdigheid verheven
Van deken, u, u was 't gegeven
Den
ambachtsliên, dien gy een vader waert,
Door wys beleid en moed, zoo
mild gepaerd,
Het hart met vaêrlandsmin te warmen
En kracht te
leenen aen hunne armen,
Om het uitheemsche juk, dat hen zoo drukt,

Waeronder, eertyds, vry, hun hals nu bukt,
Vereend, en moedig te
verbreken,
En 't heelal te doen zien, dat, in zyn vaert,
Niets 't volk
weêrhoudt dat zich wil wreken,
Dat noch gevaer onziet, noch leven
spaert...
Uw taek was gootsch; ja uwer waerd!
Werd er een tol door snoode roovers handen,
Op uw gemeente
vastgesteld,
Die 't regt der burgren aen kwam randen,
En eischte 't
duer gewonnen geld;
Hoe schriklyk toondet gy u dan, als het die
regten
Van 't u zoo duerbaer ambacht gold;
Hoe blaekten d'harten
om daervoor te vechten
Op 't sein dat van uw lippen rold'!

En ook
hoe lief, hoe duer waert ge aen de harten
Dier menigt' naer wier heil
gy trachtt',
Hoe sprong zy telkens toe, om het gevaer te tarten,
Dat u
op elken stap verwachtt'!
Hoe rukte ze eens u uit de oneedle handen

Van 't laffe franschgezinde magistraet!
Hoe brak haer arm die
yzren banden,
Die aen eens kerkers klamme wanden
U hechtten

door der Leliaerts haet!
Hoe bragt zy u als in triomf gedragen,
Naer
uwe woonst, verlost, weêrom;
Hoe galmde 't _hoera_ rond uw wagen

Uit duizend monden als een klokgebrom!
Hoe streed ze, op uw
bevel, in al de slagen,
Geleverd in de straten uwer stad,
Zoo
dikwyls men het volk dorst plagen,
Of al te lang zyn woed' geterregd
had!
Hoe juichtte zy, wanneer de stad begeven
Van 't fransch
gebroed, haer juk had afgeschud,
Nadat Dechatillon wien Brugges
kroost deed beven,
Onnutten, ydlen weêrstand had gestut,
En
hoogst beducht voor zyn en zyner leven,
Met woede en wraekzucht in
de ziel,
Haer wal verlaten had en voor de volksmagt viel!
Hoe
zuchtte zy, met u, toen gy die wallen
Die, weinig dagen slechts van 't
juk bevryd,
De magt des vreemdlings zagen vallen,
Weêr in die
magt moest leevren, zonder stryd!
Gy treurt nu, ja; doch in uw harte
Verbergt zich woede en wraek en
smarte,
Gy veinst en wet in stilt' den dolk,
Die eerstdags 't u zoo
lieve volk
Voor altyd vry van franschen boei moet maken.
Gy weet
de ziel der ambachtsliên te raken,
En deelt hun eene strael van hope
meê,
Voorspelt hun vryheid, heil en vreê,
En laet geen weifeling tot
hunne harten naken!...
Weldra is 't opzet ryp; reeds graeuwt de nacht,

Die uwe moederstad der magt
Der franschen eeuwig moet
ontrooven,
En in hun aller bloed den hoon moet dooven,
Haer zoo
wreedaerdig toegebragt.
Uw volk, in stilt' gewapend, trekt te zamen

In 't oord, waer gy het reeds verbeidt,
Om 't geen uw boezem mogt
beramen
Te plegen, door u aengeleid.
Het uer der wrake slaet; uw
mannen loopen
(Zoo bruischt een zee die dam noch dyk meer paelt,)

Om byl, en mes, en dolk in 't fransche bloed te doopen,

Om al te
moorden, wat niet _schild_ en _vriend_ herhaelt,
Om in hun slaep die
vuige dwingelanden,
Te zaem, en