Kijkjes in het land van keizer Frans Jozef | Page 2

komen de drukke en levendige straten te zamen, en daar ontwikkelt zich des avonds het levendige straatleven van een groote stad (een stad, die nu 1 700 000 inwoners telt) en vloeit van daar over naar de breede Ringstrasse, die om de binnenstad loopt, van het Noorden over het Westen naar het Zuiden, als een wijde boog van prachtige gebouwen.
Vooral in het Noordwesten van den "Ring" volgt het eene prachtgebouw op het andere; daar heeft men de Votivkerk, de nieuwe universiteit en het Raadhuis, en er tegenover den prachtigen Hofburgschouwburg. Veel verder trekt het operagebouw de aandacht tusschen de reeks mooie particuliere huizen, die zich voortzet tot aan het Schwarzenbergplein. Door de zijstraten rechts krijgt men telkens den hoogen koepel van de Karlskirche te zien. Franzensring, Schottenring, Franz Jozefskade sluiten dan den ring om de binnenstad, waar pleinen en parken volkomen beantwoorden aan grootsteedsche eischen.
Twintig districten van jongeren datum omgeven de eigenlijke City; Mariahilf heeft van die alle de langste en drukste straat; verder westelijk ligt het keizerlijke lustslot Sch?nbrunn met den Dierentuin en het wondervolle park, waar Hietzing zich bij aansluit, de rijkste villavoorstad van Weenen. In het Oosten ligt in het verlengde van de mooie Praterstraat de groote Prater, het beroemde natuurpark aan de Donau, uitspanningsplaats en lustoord voor de geheele bevolking van Weenen.
Zeven spoorwegen ontmoeten elkaar in de stad en kunnen de menschen naar de mooiste punten der omgeving brengen. Uit het dichtste gewoel der reuzenstad komt men in 2 1/2 uur op den Semmering, waar het trouwens op drukke Zondagen al niet minder vol is dan in het levendigste deel der stad; maar het hooggebergte heeft men daar dan toch in de buurt, waar nog de gemzen in vrijheid rondspringen. Al niet veel langer behoeft men te sporen om op den Schneeberg te komen, ja nog veel dichter bij de stad is een hoog punt, de historische Kahlenberg, die zijn eigen bergspoor bezit.
Weinig steden in Europa worden zoo algemeen geprezen en verdienen zoozeer den lof, dien het reizend publiek eraan brengt als de stad aan de schoone blauwe Donau.
Aan de hoofdlijn van Weenen naar het Westen, die zoo liefelijk door de vlakte kronkelt, langs aardige dorpen als Melk met het groote, hooggelegen Benedictijnerklooster, en langs Linz, waar men op de hoogte van den nabijgelegen P?stlingberg al zulk een indrukwekkend Alpenpanorama kan genieten, ofschoon de bergen nog ver zijn, ligt Salzburg, de vreemdelingenstad, waar soms het aantal bezoekers dat der inwoners overtreft.
De roem van Salzburg is al oud; Wilhelm von Humboldt was er verrukt van en noemde Salzburg een van de mooiste steden der wereld. Als centrum voor toeristen heeft de stad vooral haar gezochtheid te danken aan de nabijheid van het Salzkammergut, ten oosten en zuidoosten, en aan het heerlijke bergland ten zuiden en zuidwesten, waar de Salzach doorheen kronkelt. Aan haar bovenloop vormt die rivier den schuimenden Krimmler waterval en daar, bij het dorp Krimml, verheft zich de Reichenspitze; dan hooger op is er weer zulk een treffend natuurverschijnsel, dat de macht en de kracht van het bruisend water vertoont in den Liechtensteinklamm, en als tegenstelling tot die engte laat het plaatje van het Stoderdal met zijn Spitzmauer een landschap zien, waar voor het bosch alle ruimte is gelaten. Dat Stoderdal is een der mooiste dalen van de noordelijke Alpen ten oosten van Salzburg.
De stad zelf is interessant en oud; kerken en musea vragen er de aandacht; maar er zijn bezoekers, die deze in den steek laten voor het eenvoudige huis in de Getreidegasse, waar Mozart werd geboren. Die Korenstraat is de oudste winkelstraat van Salzburg; de hooge huizen hebben er merkwaardige uithangborden van ijzer; de binnenpleinen der huizen hebben iets italiaansch met hun booggalerijen boven elkaar. In een dier handelshuizen, Nr. 9, om het heel precies te zeggen, vindt men het heilige, een inscriptie met groote, vergulde letters: "Mozart's Geburtshaus".
Gaan wij de trap op van den kruidenier met het uithangbord Zum Mozart, zonder ons te laten tegenhouden door petroleumvaten; en laat ons bellen bij de deur van de derde verdieping. Wij treden in een laag en donker achterkamertje. In een donkeren hoek duidt een borstbeeld de plaats aan, waar de wieg gestaan heeft van den grooten musicus, die in 1756 werd geboren. In de bescheiden kamer vloeit het licht, dat nog in de herinnering afstraalt van de glorie des grooten meesters. Men ontbloot het hoofd, loopt zachtjes en kijkt met eerbied naar de piano met de geel geworden toetsen. Men ziet er het portret van den kleinen wonderknaap van zes jaar, den kleinen Wolfgang en zijn zusje Nanerl van elf.
De voorkamer, vroeger salon van de familie Mozart, is vol van autografen, herinneringsstukken, eerbewijzen aan het genie enz. Het Mozartalbum bevat de composities, gedichten en portretten, die aan den meester werden opgedragen door souvereinen of door invloedrijke personen van alle standen, staatslieden, geleerden, letterkundigen, kunstenaars.