Individualisme en socialisme

Individualisme en socialisme
by
Oscar Wilde, Translated by P.C.
Boutens

The Project Gutenberg EBook of Individualisme en socialisme
by Oscar Wilde, Translated by P.C. Boutens This eBook is for the use
of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions
whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms
of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at
www.gutenberg.net
Title: Individualisme en socialisme
Author: Oscar Wilde Translated by P.C. Boutens
Release Date: March 28, 2004 [EBook #11739]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK
INDIVIDUALISME EN SOCIALISME ***

Produced by Miranda van de Heijning, Frank van Drogen and PG
Distributed Proofreaders

WERELDBIBLIOTHEEK BOEKEN
ONDER LEIDING VAN L. SIMONS

* * * * *

OSCAR WILDE
INDIVIDUALISME EN SOCIALISME
GEAUTORISEERDE VERTALING
DOOR
P. C. BOUTENS

* * * * *

Van OSCAR WILDE verschenen in de Wereld-Bibliotheek:
W. B. 117*. Het Granaatappelhuis. Vertaling Liane van Oosterzee.
Ing. f 0.30; cart. f 0.40; geb. f 0.50
W. B. 129. Salome en een Florentijnsch Treurspel. Vertaling P. C.
Boutens.
Cart. f 0.30; geb. f 0.40
W. B. 159. De Profundus. Ingeleid en vertaald door P. C. Boutens.
Ing. f 0.30; cart. f 0.40; geb. f 0.50.
* * * * *

VOORAF
Merkwaardig lijkt mij Wilde's "Soul of Man under Socialism"--zoo
luidt de oorspronkelijke titel dezer causerie--vooral als voorganger en
tegenhanger der merkwaardigste beschouwingen in zijn "de Profundis."
The Soul of Man under Socialism: eene toekomstig-gedachte
verwezenlijking der menschelijke persoonlijkheid bij wege van vreugde.
De Profundis: de voorshands mogelijke verwezenlijking dierzelfde
persoonlijkheid bij wege van smart. Wanneer den schrijver na zijn
gevangenschap langer en gelukkiger jaren bestemd waren geweest, zoû
hij mogelijk in een derde geschrift de synthese dezer beide hebben
gegeven? Het zoû een buitengemeen boek hebben kunnen worden. "De
toekomst is wat kunstenaars zijn," zegt hij. En zijn niet kunstenaars de
bevoorrechten in wie vroeger of later vreugd en leed samenbloeien tot
éenzelfde schoonheid?
De menschelijke persoonlijkheid die in haar heidensche jeugd zich door
vreugde meende te kunnen verwezenlijken, maar wier groei
overwoekerd werd door de materiëele anarchie van het Romeinsche
Keizerrijk; die in het Christendom met de materie trachtte te breken,
maar zich in het eind erger dan ooit door stoffelijke misstanden ziet
gefnuikt of belemmerd, kan de mogelijkheid eener duurzame eerlijke
regeling dier materie niet anders begroeten dan als de eerste
voorwaarde harer toekomstige vervolmaking. Eerst daarna zal zij als
gemeen goed kunnen behalen de synthese van haar kindsheid en
jongelingschap, van vreugd en leed, van Heiden- en Christendom.
20 Nov. 1913.

* * * * *

Het groote en voorname voordeel dat uit de invoering van het
socialisme zoû voortkomen, is buiten twijfel: dat het socialisme ons
ontheffen zoû van die onverkwikkelijke noodzakelijkheid om voor

anderen te leven, welke bij den tegenwoordigen staat van zaken bijna
iedereen onder haar zoo meêdoogenloozen druk houdt. Inderdaad, zoo
goed als niemand ontsnapt haar.
Van tijd tot tijd in den loop der eeuw is het een groot geleerde als
Darwin, een groot dichter als Keats, een schoonen kritischen geest als
Renan, een opperst kunstenaar als Flaubert gelukt zich volkomen af te
zonderen, zich buiten bereik te houden van de luidruchtige eischen der
andere menschen, te staan "onder de dekking van den wand," zooals
Platoon het uitdrukt, en op die manier de vervolmaking tot stand te
brengen van wat in hem was, tot zijn eigen onvergelijkelijke winst en
tot de onvergelijkelijke en duurzame winst der geheele wereld. Dit zijn
echter uitzonderingen. Het meerendeel der menschen bederven hun
leven met een ongezond en overdreven altruisme, of liever worden
gedwongen het in die richting te bederven. Zij vinden zich omringd
door afzichtelijke armoede, wanstaltigheid, hongersnood.
Onvermijdelijk moeten zij door dit alles diep worden aangedaan. De
gevoelsaandoeningen van den mensch worden schielijker in beweging
gezet dan zijn verstandswerkingen, en zooals ik vóor eenigen tijd
betoogde in een artikel over de werking der critiek: het is veel
gemakkelijker eensgevoelig te zijn met lijden dan met de gedachte.
Dienovereenkomstig nemen zij, met bewonderenswaardige, of al
verkeerdelijk gerichte bedoelingen, met grooten ernst en overdreven
sentimentaliteit, de taak ter hand om de euvelen die zij voor oogen
hebben, te verhelpen. Maar hunne middelen genezen de kwaal niet, zij
verlengen alleen het proces. Eigenlijk zijn hun middelen een onderdeel
van de kwaal.
Zij beproeven, bijvoorbeeld, het vraagstuk der armoede op te lossen
door de armen in het leven te houden, of door, volgens de allernieuwste
richting, de armen te vermaken. Maar dit is geen oplossing: het is een
verzwaring der moeilijkheid. Het eigenlijke doel moet het pogen zijn
de maatschappij herop te bouwen op zulke grondslagen, dat armoede
onmogelijk zal wezen. De deugden van het altruïsme hebben de
uitvoering van dit streven aanmerkelijk belemmerd. Evenals indertijd
die slaveneigenaars het grootste kwaad