Een feudale familie in Egypte | Page 8

Odyssee; en de beschrijvingen der boodschappers daar in, hoe levendig en getrouw ook, zijn slechts eene flauwe afschaduwing van de werkelijkheid, zooals die thans nog bestaat in Egypte.
Doch het zou niet veel baten, tal van dienaren te bezitten, vele ambachtslieden en arbeiders werk te verschaffen, indien het kasteel niet beschermd werd door waakzame wachters. Bij de oude feudale families van Egypte, onder de 11e of 12e dynastie, dus drieduizend jaren v����r onze jaartelling, weten wij, dat de hoofden van den stam geheele legers onderhielden, die zij wapenoefeningen lieten houden, aan schijngevechten en belegeringen lieten deelnemen en met wier hulp zij werkelijk oorlog voerden en alle wreedheden pleegden, die daarmede gepaard gaan.
Ik zou nooit hebben kunnen gelooven, dat dit gebruik van legers, die in dienst staan van particuliere personen, nog in Egypte in zwang was, als ik mij daarvan niet met eigen oogen had overtuigd. Niet alleen heeft men in Sjeikh-Marzoek de gewone wachters, of ghafirs, die des nachts voor de orde en veiligheid moeten zorgen, zooals dit in alle dorpen van Egypte geschiedt; maar hier was bovendien nog "de zwarte garde". Deze bestaat uit forschgebouwde negers, die door de familie Botros worden bezoldigd, en aan wie de taak is opgedragen, het kasteel te bewaken. Allen zijn met geweren gewapend en hun aantal is groot genoeg, om aan onverwachte nachtelijke aanvallen te kunnen weerstand bieden. Men zou gebrek aan menschenkennis verraden, als men niet begreep, dat de rijkdom, voorspoed en weldadigheid eener familie haar veel afgunst, haat en vijandschap moeten berokkenen; bijna kan men met zekerheid zeggen, dat zulk een familie, naarmate zij meerdere bewijzen heeft gegeven van haar liefdadige gezindheid, des te meer geheime vijanden zal hebben, die slechts een gunstige gelegenheid afwachten, om haar in stilte te benadeelen, of de bevolking, achter welke zij zich verschuilen, tegen haar op te zetten.
Het Egyptische volk is niet slecht; het is gewillig materiaal, dat men kneden kan, bereid tot goede en slechte handelingen beide; en het zijn lieden uit den beteren stand, die op bevel van hooger geplaatsten complotten smeden en oproer stoken. Daar men op alles moet zijn voorbereid, is het geraden, bijtijds de noodige maatregelen te nemen. Daartoe dient de zwarte garde van Sjeikh-Marzoek; zij kan zich staande houden gedurende een nacht, een dag zelfs van behendig opgezweepte volkswoede, en hun tegenstand zal voldoende zijn om de aandacht te trekken en hulp te doen zenden.
Maar de leden der familie Botros hebben nog betere voorzorgsmaatregelen genomen, door het voorbeeld hunner ouders te volgen en zich te laten benoemen tot agenten van de consuls van Oostenrijk, Rusland, Itali? en Frankrijk. Zij zijn de eenige onder deze beambten, gemachtigd om aan de oevers van den Nijl de genoemde europeesche mogendheden te vertegenwoordigen, die geen handel drijven in oudheden, terwijl alle rijke Egyptenaren dit baantje najagen, vooral in streken, waar oudheidkundige ontdekkingen worden gedaan, om krachtens hun ambt de wet te kunnen ontduiken, die den verkoop van oudheden in Egypte verbiedt, en hun voordeel te trekken uit de diplomatische onschendbaarheid, die zij zich hebben weten te verwerven. De familie Botros, die rijk genoeg is om die praktijken te versmaden, heeft zich echter op deze wijze de bescherming van haar personen en eigendom verzekerd. Indien zij werden aangevallen, zouden zij uithoofde van hun ambt aanspraak hebben op den steun van de vier genoemde mogendheden, en de gouverneur der provincie zou zich wel mogen bedenken, eer hij een opstand tegen hen trachtte te verwekken, waarop nog minder kans is, sedert de Engelschen het Nijldal hebben bezet.

II. De tuin van de familie Botros.--De koptische Kerk en hare versiering.--De mohammedaansche moskee.--Eenige bijzonderheden uit het leven van Abd el Sjahid Botros.--De groote heer.--Wijze van rechtspleging.--Zijn dood.
Een egyptisch buitenverblijf is in onze dagen niet denkbaar zonder tuin; ten allen tijde trouwens, voor zoover wij dit kunnen nagaan met behulp van plannen of beschrijvingen van egyptische landhuizen, was de villa door een dikwijls zeer grooten tuin omgeven. De tuin, die het kasteel van Sjeikh-Marzoek omringt, is ook zeer uitgestrekt en geheel door muren ingesloten. Hij wordt besproeid door middel van sakiehs, die binnenshuis geplaatst zijn, en wier knarsende wielen, in beweging gebracht door een os, koe, of kameel, den bodem bevochtigen met het water, dat uit de diepten der aarde wordt opgepompt.
Men moet zich van een tuin in Egypte geen voorstelling trachten te vormen door te denken aan onze europeesche tuinen, boomgaarden, moestuinen of parken; want in dat geval zou men zich deerlijk vergissen. Een egyptische tuin is een bijna ondoordringbare wildernis van boomen, struikgewas en planten, waar allerlei gewone soorten vruchtboomen groeien, naast andere, die als zeldzaam beschouwd worden, en waarin de wingerd een voorname plaats bekleedt. Er wordt niet de minste moeite gedaan, om door fraaie lanen of verrassende uitzichten het oog van den aanschouwer te bekoren, of door bevallige lijnen en zwierigen aanleg eenige opzettelijk berekende werking te