De Ziekte der Verbeelding

Ziekte der Verbeelding, by
Hendrik Conscience

Project Gutenberg's De Ziekte der Verbeelding, by Hendrik Conscience
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with
almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included
with this eBook or online at www.gutenberg.net
Title: De Ziekte der Verbeelding
Author: Hendrik Conscience
Release Date: February 6, 2007 [EBook #20536]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DE ZIEKTE
DER VERBEELDING ***

Produced by Frank van Drogen, Clare Boothby and the Online
Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net

Hendrik Conscience.
De Ziekte der Verbeelding.

LEIDEN.--A. W. SIJTHOFF.
1880.

DE ZIEKTE DER VERBEELDING.

I.
Te midden der onmeetbare heide, die langs de noordelijke grenzen
onzer provincie Limburg, als de bodem eener opgedroogde zee, vele
uren verre onafgebroken voortloopt, ligt een oud en donker bosch.
Waarschijnlijk dat hier in verledene eeuwen een uitgestrekt moeras
heeft bestaan; want het zijn geene masten of dennen, die er groeien: de
eik, de wilg, de abeel, de els en andere breed-bladerige boomen
woekeren er met hunne wortelen in de vette, mullige aarde.
Zoo diep ligt de grond van het bosch, dat de reiziger, die over de heide
trekt, uit de verte nauwelijks de toppen der boomen als eene duistere
vlek op de zandwoestijn ontwaart. Wanneer hij, afgemat en door het
gevoel der lange eenzaamheid zwaarmoedig, den boord der diepte
nadert, verblijdt het gezicht van het schaduwrijk loover hem niet;
integendeel, hij blijft verrast en aarzelend staan. Die ondoordringbare
groene klomp, de volstrekte stilte, welke er heerscht, de koude
vochtigheid, welke hem tegenwasemt,--dit alles doet hem droomen aan
eene nog volledigere eenzaamheid, aan iets geheel afgezonderds, aan
iets geheimzinnigs;--en, of hij vrees hebbe voor kwaaddoeners of voor
onbegrepen gevaren, niet zonder bekommerdheid stapt hij den eenigen
weg in, die tusschen het somber en doodstil geboomte wegschiet.
In den diepsten schoot van dit bosch lag het kasteel Wildenborg.
Het was een groot vierkant gebouw, uit rooden baksteen gemetseld,
zwaar, bonkig en zonder eenig kenmerk van kunst of van smaak.

De twee uitgebrokkelde torens, die boven zijn achterdeel zich
verhieven, en de vorm der vensters lieten herkennen, dat het in den
Spaanschen tijd was gesticht geworden.
Zeker moesten de eigenaars sedert meer dan eene halve eeuw het
onderhoud van dit kasteel geheel verwaarloosd hebben. Vele kareelen
waren uit de muren gevallen, de naden tusschen de steenen waren diep
uitgehold, overal in den gevel wortelden wilde gewassen, en op
sommige plaatsen wiegelden de tengere ranken van het helmkruid in
machtige bossen in den wind.
Een oude, knoestige wijngaard had weleer een gedeelte des gevels
overdekt, maar bij gebrek aan steun was hij voorover gevallen en lag nu
met het hoofd ter aarde neergebogen, zonder dat iemand er aan had
gedacht hem weder op te richten.
Bij het gezicht zulker bouwvalligheid hadde men licht geloofd, dat
Wildenborg eerlang van ouderdom in gruis zou storten, bovenal
wanneer men bemerkte, dat eene breede scheur, met hoekige
bewegingen als het nagelaten spoor des bliksems, tot in de grondvesten
des gevels daalde.
Op een honderdtal stappen des kasteels, achter het roestig ijzeren hek,
dat den ingang afsloot, stond een klein boerenhuisje, met zijnen stal en
met zijnen afgezonderden oven, ongetwijfeld bestemd tot woning voor
eenen hovenier.
Indien er zulk een arbeider tegenwoordig was, moest hij niet zeer vlijtig
zijn; want de vruchtboomen, die binnen het landgoed stonden, waren
verwilderd, en tot op de voetpaden zelve groeide woekerend gras,
terwijl de bloembedden en zoden door machtige natuurkruiden, als
bereklauw, smeerwortel en klissen, waren ingenomen.
* * * * *
Op eenen zomermorgen van het jaar 1855 bevond er zich eene zeer
oude vrouw in de benedenkamer van het hoveniershuis. Zij had de
koffie opgeschonken in eenen zilveren pot, en zette nu op een verlakt

schenkbord eene drinkkom van verguld porselein. De kostbaarheid
dezer voorwerpen kwam in het geheel niet overeen met het overige
huisraad der kamer. Alles was er, zoo niet vuil, ten minste zeer oud en
versleten. Men mocht dus vermoeden, dat de zilveren koffiekan en de
porseleinen drinkkom voor eenen persoon van meerderen rang bestemd
waren.
De oude vrouw, nadat zij een tarwebrood op het schenkbord had gelegd,
ging tot een wijwatervat, dat aan den muur hing, bevochtigde hare
vingeren en maakte het teeken des kruises met eene uitdrukking van
droefheid. Zij trok daarop eenen rozenkrans uit den zak, zette zich op
eenen stoel en zonk weg in het gebed.
Lang bleef zij dus in stilte de lippen verroeren. Zij had reeds vele malen
de oogen smeekend, ten hemel opgeheven, toen een man met eene
spade op den schouder in de kamer trad en zwijgend en als verschrikt
haar aanschouwde.
Deze man kon wel zeventig jaar oud zijn, want zijne haren waren
zilverwit,