De Graecorum Medicis Publicis | Page 9

men idia, tous de poleis koinê misthoumenai, kathaper kai iatrous+ (C. p. 181; IV 1, 5 ex.).
Sed ad titulos supra compositos revertimur. In quibus modus honorum alius est saeculis ante Christum natum, alius aetate Romana. Olim enim senatus populusque virum de civitate meritum laude publica honorabant, proxenia, civitate, aliis huiusmodi honoribus, qui lapide in publico constituto memoriae prodebantur. Romanis autem temporibus, cum honores illi pretium atque dignitatem amisissent, clariora apertioraque insignia virtutis desiderabantur. Itaque totum hominem marmoreum posteris constituebant. Quo factum est, ut, quo recentiora sunt tempora, eo plures bases statuarum exsistant medicorum eoque magis decreta longa atque aptissima ad nos erudiendos offerre se desinant.
Sin autem publicos spectamus medicos, omnes ferme, quorum titulos possidemus, ante principatus tempora vivebant; neque omnino ullam inscriptionem medici publici inde ab altero p. Chr. n. saec. habemus. Quid igitur est? Institutum illud sensim et paullatim periitne temporibus imperii Romani? Minime. Nam medici publici tum etiam munere suo omnibus locis fungebantur. Sed nomen mutatum est. Quod quale fuerit, mox videbimus.
§4.
DE MEDICIS PUBLICIS AEVI ROMANI SIVE DE ARCHIATRIS.
Aetate Romana uno loco medici publici usque in saeculum quartum eminent:
Oxyrh. Pap., I 51 (p. 108) anni p. Chr. 173. De corpore mortuo visitato ad Claudianum praetorem relatio +p(ara) Dionyso(u) Apollod?rou Dionys[i]ou ap' Oxurunch?n pole?s dêmosiou iatrou.+
Oxyrh. Pap., I, 40 (p. 83), saec. II. p. Chr. exeuntis vel ineuntis III. Iudicium praefecti de questu Psasnis, qui quidem est +iatros dêmos[ieu]?n epi tari[cheia]+.
Oxyrh. Pap., I 52 (p. 109), anni 325. De inspectione puellae domo collapsa vulneratae renuntiatio ad curatorem rei publicae +para Aurêli?n .... kai Didumou kai Silbanou ap[o tês lam(pras)] kai lam(protatês) Oxurunchit?n pole?[s dêmosi?n] i[atr]?n+.
Quibus papyris addenda esse videtur similis renuntiatio C. Minicii Valeriani +echontos to iatreion en k?mêi Karanidi+ data a.d. XI. Kal. Sept. anni 130. (BGU. 647). Quam papyrum medici publici esse, si ex argumento eius collegerimus, a vero fortasse non aberrabimus.
Iam his papyris demonstratum est vetus medicorum publ. nomen (+dêmosios iatros+ vel +iatros dêmosieu?n+) in Aegypto etiam per aevum Romanum usitatum fuisse.
Aliis locis +dêmosioi iatroi+ posterioribus imperatorum saeculis non inveniuntur. Tamen multi altero p. Chr. saeculo tituli medicorum exstant et maxime in urbibus Asiae Minoris. Inter hos sunt multi archiatrorum. Qui archiatri erant medici publici et excipiebant eos, quos adhuc cognovimus +dêmosieuontas+, ipsi vocati +archiatroi+.[17] Quod priusquam accuratius exponamus, de archiatris, unde provenerint, verba nonnulla nobis facienda sunt.
[Adnotatio 17: De accentu huius vocis viri docti non pauci erraverunt, qui titulos archiatrorum ediderunt Graecos, cum scribunt +archiatros+. Sed monet in Thesauri Henrici Stephani editione Parisiana L. Dindorf accentum acutum praecepisse Arcadium p. 89, 19 (+to de iatros philiatros anabibazei kai en t?i "archiatros" kai "hippiatros" phulattei+--sed hausta sunt ex Herodiano +peri katholikês pros?dias+ libro +th'+, vid. Lentz I, 229, vs. 10) et conferendum esse Etymologicum Magnum, p. 215, 6 et 250, 34. Legitur autem in EM. p. 250, vs. 28 sqq.: +ta gar eis os onomata en têi sunthesei anabibazousi ton tonon; hoion kta. ch?ris gar, phêsin, ei mê dia sêmasian tina k?lutheiê; dia to loigos, brotoloigos. xai ch?ris t?n ethnik?n, Achaios, Panachaios. kai ch?ris tou iatros, archiatros.+ Eadem autem p. 215, 6 sqq. leguntur.]
Inscriptionibus archiatrorum, quae ante Romana tempora exaratae erant, nondum inventis diu viri docti putabant apud Romanos exstitisse archiatros, plurimique Andromachum Neronis imperatoris medicum primum omnium designabant. Quem Galenus +archiatron+ vocaverat (K. XIV, p. 2). Erotianus autem librum, qui +t?n par' Hippokratei lexe?n sunag?gê+ inscribitur, Andromacho archiatro dedicaverat (ed. Klein, p. 29, 1: +Tên Hippokratous pragmateian, archiatre Andromache, ouk oliga sumballomenên pasin anthr?pois hor?n ktl.+, quibus verbis liber incipit); sed hunc recentiorem quam illum Neronis medicum et filium eius fuisse suo iure exposuit Klein (Proleg. p. XII sq.). Inscriptione tum Coa inventa (PH. 345) C. Stertinius Xenophon primus archiater existimabatur.
Altera ex parte per complura saecula viri doctissimi inquirebant, quae vis voci +archiatros+ subiecta esset, habebantque controversiam, +archos t?n iatr?n+ an +tou archontos iatros+ (ne memoremus principem atrii quemquam intellexisse) vis primitiva vocabuli esset (v. Dan. le Clerc, Hist. de la Méd., p. 585 sqq.). Postremum commentationem de archiatris ampliorem scripsit R. Briau: _L'archiatrie romaine ou la médecine officielle dans l'empire romain. Suite de l'histoire de la profession médicale_ (Paris 1877). Qui rem acute perscrutatus tamen nimis subtiliter in plura genera quam sunt distribuit archiatros.[18] Res tum non promovebatur, nisi quod nomen archiatrorum iam saeculis Christum natum antecedentibus occurrere demonstrabatur, id quod facillime fieri poterat inscriptionibus, quae id ostendebant, repertis.[19]
[Adnotatio 18: Ita R. Briau archiatros in classes quinque divisit (l.l. p. 18):
1. des archiatres palatins (les médecins des empereurs),
2. des archiatres municipaux (les médecins municipaux des villes de province),
3. des archiatres populaires de Rome et de Constantinople (les médecins publics des deux villes impériales),
4. des archiatres scholaires (les présidents des collèges ou sociétés de médecins ou d'écoles de médecine),
5. des archiatres du xyste et des Vestales (les médecins spécialement attachés au service du portique appelé Xyste dans les gymnases publics et à celui des vierges